Αρχική » Ημερολόγιο Οκτωβρίου 2024 » Λαχανικά – κηπευτικά. Ετήσιο ημερολόγιο. Τι φυτεύουμε τον Οκτώβριο
Λαχανικά & κηπευτικά. Ημερολόγια ανά μήνα για φύτεμα - σπορά σε μποστάνι - κήπος ● Vegetables - plants | Laxanika - Khpeytika

Λαχανικά – κηπευτικά. Ετήσιο ημερολόγιο. Τι φυτεύουμε τον Οκτώβριο

Λαχανικάκηπευτικά. Τι λαχανοκομικά φυτά – φυτεύουμε – σπέρνουμε τον Οκτώβριο στον κήπο και στο χωράφι μας. Ετήσιο Ημερολόγιο σποράς λαχανόκηπου. Τι λαχανικά φυτεύουμε σε κήπο – αγρό τον Οκτώβρη. Σπορά κηπευτικών σε χωράφι – αγρό μηνός Οκτωβρίου.

Ονομασία λαχανικών, η εποχή – μήνας σποράς, αποστάσεις φύτευσης, τρόπος πολλαπλασιασμού, είδη καλλιέργειας (αμειψισπορά, συγκαλλιέργεια), τα είδη (καρποφόρα, κονδυλώδη, βολβώδη) κ.ά.

Οκτώβριος 2024. Τι λαχανικά φυτεύουμε σε κήπο – αγρό τον Οκτώβρη

Παραθέτουμε έναν περιληπτικό πίνακα των κυριότερων λαχανικών, την εποχή που μπορείτε να τα σπείρετε, το βάθος σποράς, την απόστασή τους, μεταξύ των γραμμών και μεταξύ των φυτών που βρίσκονται στην ίδια γραμμή.

Σημείωση: Σε αρκετά λαχανικά θα βρείτε δύο γραμμές καταχωρήσεων πχ (1) και (2) που παράγουν διαφορετικές σπορές – μήνες.

Λαχανικό – Κηπευτικό 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
Καρότα
Κρεμμύδια χλωρά
Λάχανο
Μαϊντανός
Μαρούλι
Παντζάρια (κοκκινογούλια)
Ραπανάκια
Σέλινο
Σελινόριζα
Σταμναγκάθι Κρητικό
Πιπεριές
Αντίδι – Αντίδια
Μάραθος (Φινόκιο)
Μπρόκολο
Σπανάκι
Κουνουπίδι
Λαχανάκι Βρυξελλών
Ρέβα – Ρέβες
Μαρούλι φριζέ
Πράσα
Λαχανίδα (κέιλ – κale)
Μανιτάρια
Σέσκουλο
Σπαράγγια
Πατάτες
Αγκινάρες
Δυόσμος
Ραδίκια άγρια πικρά
Ραδίκια ήμερα
Ραδίκια Ιταλικά
Βρούβες
Αρακάς (Μπιζέλια)
Λάπαθο
Άνηθος
Χόρτα άγρια
Τσουκνίδες
Κουκιά
Γλυστρίδα (αντράκλα)
Μελιτζάνες
Ρόκα – Ρόκες
Φασολάκια
Ραντίτσιο – Χιχόριο
Πιπεριές Φλάσκες
Πιπεριές Φλωρίνης
Μελιτζάνες Τσακώνικες
Μελιτζάνες Φλάσκες
Αμπελοφάσουλα (Μαυρομάτικα)
Φασολάκια μπαρμπούνια – χάντρα
Φασολάκια Τσαουλιά
Κολοκύθα γλυκιά
Κολοκύθα κόκκινη
Γλυκοπατάτες
Αγγούρι – Αγγουράκια
Αγγούρι Ξυλάγγουρο
Κολοκυθάκια
Μπάμιες
Πρασόριζες
Σκόρδα
Αρμύρες
Στρύχνοι
Κρεμμύδια ξερά
Πικραλίδες
Πιπεριές Καυτερές
Βλήτα ή Βλίτα
Κάππαρη
Φασολάκια Γίγαντες
Ντομάτες
Καλαμπόκι
Κάρδαμο
Ντομάτες (Πρώιμες)
Σχοινόπρασα
Ρόκες άγριες

Λαχανικά – Οπωροκηπευτικά – Λαχανόκηπος

Το να μπορέσει κανείς να τρώει φρέσκα λαχανικά από τον κήπο του, είναι πράγματι μια μεγάλη πολυτέλεια στη σημερινή εποχή, εποχή της κατάψυξης και της τυποποίησης. Γι’ αυτό πιστεύουμε ότι ο λαχανόκηπος μπορεί να δώσει την ίδια χαρά και ευχαρίστηση που δίνει και ο ανθόκηπος.

Διαλέξτε, λοιπόν στον κήπο σας, μια γωνιά προφυλαγμένη από τους ανέμους, που να τη βλέπει όμως καλά ο ήλιος και φτιάξτε εκεί το λαχανόκηπο – μποστάνι σας.

Χρειάζεστε μόνον χώμα πολύ καλής υφής, πλούσιο σε οργανική ουσία και κατά συνέπεια καλά καλλιεργημένο και καλά λιπασμένο.

Είτε είναι ελαφρό είτε είναι βαρύ, το απαραίτητο στοιχείο είναι ο χούμος. Κάτι ακόμα, πολύ σπουδαίο, είναι η καλή αποστράγγιση για να μην κρατάει το έδαφος νερό, ενώ πρέπει να συγκρατεί την υγρασία.

Αν σκεφτεί κανείς πως από μια μικρή έκταση γης περιμένει να πάρει μεγάλη σοδειά άριστης ποιότητας, μπορεί να αντιληφθεί πόσο αναγκαίο είναι το να ετοιμάσει το χώμα ακόμα πιο καλά από οτιδήποτε άλλο. Όλοι μας θα χαιρόμασταν λιγοστά αλλά ωραία λάχανα, τρυφερά και νόστιμα, από πολλά άλλα μικρά, σκληρά και άνοστα.

Αν ο χώρος σας πράγματι είναι πολύ περιορισμένος, διαλέξτε λαχανικά που δε γίνονται ογκώδη, όπως είναι τα λάχανα, και που δε χρειάζονται μεγάλη χρονική περίοδο για να δώσουν καρπούς, ώστε να προλάβετε έτσι να αντικαταστήσετε την καλλιέργεια με άλλο λαχανικό.

Αν πάλι διαθέτετε μεγαλύτερη έκταση, καλλιεργήστε περισσότερα από ένα σε κάθε εποχή. Φροντίστε μόνο την επόμενη χρονιά να αλλάξετε καλλιέργεια.

Κάντε καλύτερα ένα πλάνο εναλλαγής των καλλιεργειών σας.

Αυτό είναι απαραίτητο, τόσο για την καλύτερη εκμετάλλευση των τροφών του εδάφους από τα λαχανικά, όσο και για να αποφύγετε προσβολές εντόμων και γενικά ασθενειών που κατά κύριο λόγο προσβάλλουν κάποιο απ’ αυτά και όχι τα λαχανικά άλλου είδους.

Αμειψισπορά – Κυκλική  διαδοχή καλλιέργειας λαχανικών

Η κατά κάποιον τρόπο κυκλική αυτή διαδοχή των καλλιεργειών λέγεται αμειψισπορά και γίνεται ως εξής:

Αν στο χώρο μας πούμε ότι καλλιεργούμε τρία είδη λαχανικών  π.χ., στο πρώτο κομμάτι καλλιεργούμε φασολάκια και μπιζέλια, στο δεύτερο κομμάτι, ίσης έκτασης, καλλιεργούμε φυλλώδη λαχανικά, δηλαδή σαλατικά, όπως κουνουπίδι, λάχανο, λαχανάκια Βρυξελλών κλπ, και στο τρίτο, ίσης πάλι έκτασης, ριζωματώδη λαχανικά, πχ καρότα, παντζάρια, πράσα κλπ., στα επόμενα δύο χρόνια, για να πετύχουμε τη σωστή αμειψισπορά, θα πρέπει να καλλιεργήσουμε ως εξής:

Χρόνος Α τμήμα Β τμήμα Γ τμήμα
1ος χρόνος Καρποφόρα λαχανικά (φασολάκια, μπάμιες μπιζέλια κλπ.) Φυλλώδη Ριζωματώδη
2ος χρόνος Φυλλώδη λαχανικά Ριζωματώδη Καρποφόρα
3ος χρόνος Ριζωματώδη λαχανικά Καρποφόρα Φυλλώδη

Και μια που αναφέραμε αυτές τις κατηγορίες, ας πούμε ότι τα λαχανικά μπορούμε να τα χωρίσουμε σε τέσσερις μεγάλες ομάδες, ανάλογα με τι μέρος τους χρησιμοποιούμε σαν εδώδιμο (τροφή).

Έτσι, έχουμε:

Καρποφόρα – Ριζωματώδη – Βολβώδη λαχανικά

Στην Α’ ομάδα τα καρποφόρα λαχανικά, των οποίων τρώμε τον καρπό. Εδώ ανήκουν η ντομάτα, η μελιτζάνα, η πιπεριά, το αγγούρι, το κολοκύθι, το καρπούζι, το πεπόνι, η αγκινάρα, η μπάμια, τα κουκιά, τα μπιζέλια, τα φασόλια.

Στη Β’ ομάδα τα κονδυλώδη και ριζωματώδη λαχανικά, δηλαδή εκείνα, των οποίων τρώμε κυρίως το υπόγειο τμήμα, δηλαδή το ρίζωμα ή τους κονδύλους, και δευτερευόντως τα φύλλα ή τα στελέχη, όπως είναι η πατάτα, τα παντζάρια, τα καρότα, τα ραπανάκια κλπ.

Στην Γ’ ομάδα έχουμε τα βολβώδη, των οποίων τρώμε κυρίως το βολβό και δευτερευόντως το φύλλωμα* τέτοια είναι το κρεμμύδι, το σκόρδο, το πράσο.

Τέλος δε, στην Δ’ ομάδα, ανήκουν όλα εκείνα τα λαχανικά, των οποίων τρώμε το υπέργειο τμήμα, δηλαδή τα φύλλα, τους βλαστούς και το στέλεχος ή τα άνθη, όπως το λάχανο, το κουνουπίδι, τα μπρόκολα, το μαρούλι, ο άνηθος, ο μαϊντανός, τα ραδίκια, τα αντίδια κ.ά.

Η αμειψισπορά μπορεί να γίνει, επίσης, εναλλάσσοντας κυκλικά ομάδες λαχανικών που ανήκουν στην ίδια οικογένεια. Έτσι, π.χ., το σκόρδο, το κρεμμύδι (όλα τα είδη του) και το πράσο ανήκουν στην ίδια οικογένεια.

Σε άλλη οικογένεια ανήκουν τα παντζάρια, τα σέσκουλα και το σπανάκι. Η πατάτα, η μελιτζάνα, η ντομάτα και η πιπεριά ανήκουν σε μία οικογένεια, ενώ τα κολοκύθια, το καρπούζι, το πεπόνι και το αγγούρι σε άλλη.

guide-garden-vegetables

Συγκαλλιέργεια σε χωράφι – μποστάνι – κήπος

Επειδή ο χώρος συνήθως είναι μικρός, μπορούμε να καλλιεργήσουμε μαζί διάφορα λαχανικά. Μπορούμε δηλαδή να καλλιεργήσουμε δύο τρία είδη μαζί  – το ένα ανάμεσα στο άλλο -, κατά τέτοιον τρόπο, ώστε όταν το ένα τελειώνει, να αρχίζει το άλλο να ωριμάζει.

Αυτό μπορούμε, π.χ., να κάνουμε καλλιεργώντας λάχανο, μαρούλι και ραπανάκια. Τα ραπανάκια, που ωριμάζουν γρήγορα, θα τα βγάλουμε και θα αφήσουμε πλέον το χώρο στα άλλα δύο.

Στη συνέχεια θα ωριμάσουν τα μαρούλια και θα βγουν κι αυτά και θα μείνει ελεύθερο το λάχανο, τη στιγμή ακριβώς που θ’ αρχίσει να αναπτύσσεται και θα χρειάζεται χώρο.

Είναι αυτονόητο ότι για να γίνει η συγκαλλιέργεια πρέπει να ξέρουμε το χρόνο που χρειάζεται το κάθε φυτό στα διάφορα στάδια της ανάπτυξής του.

Ένας άλλος τρόπος είναι να ετοιμάσουμε τα νεαρά φυτά μας για την επόμενη καλλιέργεια σε σπορεία, έτσι ώστε, μόλις έρθει η στιγμή, να τα φυτέψουμε στη θέση τους κερδίζοντας περίπου ένα μήνα.

Επίσης μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ποικιλίες που ωριμάζουν γρήγορα και μας αφήνουν χρόνο για να καλλιεργήσουμε κι άλλα λαχανικά.

Τα λαχανικά μπορούμε να τα σπείρουμε στα πεταχτά, δηλαδή να σκορπίσουμε το σπόρο όσο το δυνατόν πιο ομοιόμορφα πάνω στο χώμα ή μέσα σε αυλάκια (γραμμές), που έχουμε ήδη ετοιμάσει, ή ακόμα μέσα σε λακκουβίτσες, φυτεύοντας 3-4 σπόρους μαζί.

Η αγκινάρα πολλαπλασιάζεται με παραφυάδες, τα κρεμμύδια και τα σκόρδα με βολβούς. Τα μπιζέλια και τα κολοκύθια τα σπέρνουμε σε λακκουβίτσες (3-5).

Όταν σπέρνουμε σε αυλάκια, θα πρέπει να τα έχουμε ετοιμάσει από πριν. Για το σκοπό αυτό θα σκάψουμε πάλι το έδαφος σε βάθος περίπου 10 εκατοστών και αφού το ψιλοχωματίσουμε, θα προσθέσουμε τύρφη και υπερφωσφορικά άλατα.

Στη συνέχεια θα φτιάξουμε με το πίσω μέρος της τσουγκράνας ένα αυλάκι βάθους 2,5 εκατοστών.

Εδώ θα τοποθετήσουμε τους σπόρους αραιά και όσο το δυνατό σε κανονικά διαστήματα. Αυτό θα μας διευκολύνει μετά το φύτρωμα, γιατί ίσως δε θα χρειαστούμε να αραιώσουμε τα φυτά.

Μετά θα σκεπάσουμε το σπόρο με χώμα που θα πατήσουμε καλά, για να έρθει το χώμα σε επαφή με το σπόρο και να φυτρώσει. Αν ο καιρός είναι ζεστός πρέπει να ποτίζουμε με μικρές ποσότητες νερού.

Κηπευτικά – Ιδιαίτερες καλλιεργητικές φροντίδες

Αγκινάρα: Πολλαπλασιάζεται με παραφυάδες που βγαίνουν στο κάτω μέρος του φυτού, κοντά στο λαιμό. Μόλις αναπτυχθούν τις αποσπούμε (κατά το Σεπτέμβριο) και τις μεταφυτεύουμε στην οριστική θέση.

Μπορούμε όμως να τις αποσπάσουμε και προτού γίνουν νεαρά φυτά κατά τον Αύγουστο (τότε ονομάζονται ξηρόφυτα) και να τις φυτέψουμε ή σε φυτώριο ή στην οριστική θέση.

Ντομάτα – Μπάμιες – Κουκιά – Μπιζέλια και φασόλια

Ντομάτα: Η σπορά της ντομάτας γίνεται πάντα σε σπορεία για να προλάβουμε την εποχή, αφού σαν φυτό χρειάζεται περίπου 150 μέρες από τη σπορά μέχρι να καρποφορήσει. Γι’ αυτό ετοιμάζουμε τα φυτά και τα μεταφυτεύουμε όταν η θερμοκρασία είναι πάνω από 15°C.

Μπάμιες: Ο σπόρος τους βλασταίνει δύσκολα επειδή έχει σκληρό και αδιαπέραστο περίβλημα. Γι’ αυτό βάλτε τον σε νερό 24 ώρες πριν από τη σπορά.

Κουκιά: Πρέπει να σπέρνονται αραιά, γιατί έχουν τη συνήθεια να αδελφώνουν πολύ. Όταν τα φυτά δέσουν αρκετούς λοβούς, κορφολογήστε τα για να σχηματιστούν καλά αυτοί οι λοβοί και για να αποφύγετε την προσβολή από τις αφίδες, που είναι χαρακτηριστική για τα κουκιά.

Μπιζέλια και φασόλια: Υπάρχουν δυο τύποι: Ο μικρός ποώδης (δηλαδή ο νάνος) και ο μεγάλης ανάπτυξης (ο αναρριχώμενος), που χρειάζεται υποστύλωση, αφού φτάνει τα 2 μέτρα. Ο σπόρος καλό είναι να διαβρέχεται για 24 ώρες πριν από τη σπορά.

Επίσης χρειάζεται προσοχή να μη δημιουργηθεί κρούστα στο χώμα μετά τη σπορά, γιατί τότε υπάρχει κίνδυνος για τα νεαρά φυτά.

Φύτεμα – Πατάτα – Πράσα – Σέλινο

Πατάτα: Η εποχή για την καλλιέργεια της εξαρτάται από τις συνθήκες της θερμοκρασίας της περιοχής. Πρέπει η θερμοκρασία αυτή να είναι πάνω από 8°C για να τη φυτέψουμε, 15 με 18°C για να αναπτυχθεί, και για να ανθίσει και να φτιάξει κονδύλους από 15,5 μέχρι 20°C. Θερμοκρασίες πάνω από 30°C αναστέλλουν το σχηματισμό κονδύλων.

Αυτό σημαίνει επομένως ότι η καλλιέργειά της μπορεί να γίνει και δύο φορές το χρόνο, μία από Φεβρουάριο μέχρι Ιούνιο και μία τέλη Αυγούστου με Νοέμβριο.

Η πατάτα πολλαπλασιάζεται με κονδύλους ή με κομμάτια κονδύλων που έχουν επάνω δύο ή περισσότερους οφθαλμούς. Για να καλλιεργήσουμε πατάτες τον Αύγουστο θα χρησιμοποιήσουμε κονδύλους της ανοιξιάτικης καλλιέργειας, αλλά αυτοί έχουν οφθαλμούς που βρίσκονται σε λήθαργο.

Γι’ αυτό πρέπει να υποστούν ειδική επεξεργασία που ονομάζεται προβλάστηση. Πρέπει δηλαδή να τοποθετήσουμε τους κονδύλους σε σκιερό μέρος, αραιά τον έναν από τον άλλον, πάνω σε άχυρο. Με άχυρο επίσης πρέπει να τους σκεπάσουμε και να τους αφήσουμε ένα μήνα, οπότε θα στεγνώσουν και θα ξεραθούν.

Μετά πρέπει να τους καταβρέχουμε καθημερινά, ώστε να αποχτήσουν πάλι την υγρασία και να βλαστήσουν. Έτσι μέσα στις 10-15 επόμενες μέρες θα δώσουν φύτρα.

Πράσα: Τα πράσα για να δημιουργήσουν άσπρο στέλεχος πρέπει να υποστούν τη διαδικασία της λεύκανσης, η οποία γίνεται ως εξής:

Ένα μήνα πριν από τη συγκομιδή παραχώνουμε τα φυτά και τα διατηρούμε έτσι μέχρι που να ασπρίσει το τμήμα αυτό. Στο παράχωμα χρειάζεται προσοχή, για να μην πέσει χώμα μέσα στο στέλεχος.

Σέλινο: Πολλαπλασιάζεται με σπόρο, ο οποίος όμως είναι πολύ λεπτός και δε φυτρώνει πολύ.

Γι’ αυτό το σπέρνουμε σε απλές ή διπλές λωρίδες νωρίς το φθινόπωρο, οπότε έχουμε τις πιο ευνοϊκές συνθήκες θερμοκρασίας και υγρασίας.

Σκεπάζουμε το σπόρο με ελαφρό στρώμα ψιλού χώματος,  που το κρατάμε συνεχώς υγρό, για να μη σχηματιστεί κρούστα. Αν οι συνθήκες είναι ευνοϊκές πρέπει να βλαστήσει σε 10-12 μέρες. Μετά το φύτρωμα αραιώνουμε τα φυτά, ώστε να απέχουν προς όλες τις κατευθύνσεις 15-30 εκατοστά

Πρέπει να διατηρήσουμε τα φυτά καθαρά από ζιζάνια, γι’ αυτό σκαλίζουμε, όχι όμως κοντά στα φυτά.

Επίσης, τα παραχώνουμε ελαφρά για να πετύχουμε σχετική λεύκανση. Τα ποτίζουμε ταχτικά και κάνουμε δυο συμπληρωματικές λιπάνσεις.

Ημερολόγιο #Οκτώβριος 2024. Τι φυτεύουμε - σπέρνουμε #σπορά από #λαχανικά #κηπευτικά