Αρχική » Αφιερώματα - Ένθετα » Εγκυκλοπαίδεια » Μαρτάκι ή Μάρτης. Το έθιμο και τι συμβολίζει ένα βραχιολάκι στο χέρι
Μαρτάκι ή Μάρτης. Το έθιμο και τι συμβολίζει το βραχιολάκι

Μαρτάκι ή Μάρτης. Το έθιμο και τι συμβολίζει ένα βραχιολάκι στο χέρι

Μαρτάκι ή Μάρτης. Πρόκειται για ένα απλό βραχιόλι που αποτελείται από μια λευκή και μια κόκκινη κλωστή που είτε έχουν στριφτεί μεταξύ τους, είτε έχουν γίνει πλεξίδα, και το οποίο περνιέται στον καρπό του χεριού μας από την 1η Μαρτίου.

Μαρτάκι ή Μάρτης. Το έθιμο και τι συμβολίζει το βραχιολάκι

Την πρώτη μέρα του Μάρτη συνηθίζουμε να φτιάχνουμε και να φοράμε το γνωστό «μαρτάκι».

Πρόκειται για ένα πολύ παλιό έθιμο, με βαλκανική διασπορά. Πιστεύεται ότι έχει τις ρίζες του στην Αρχαία Ελλάδα, και συγκεκριμένα στα Ελευσίνια Μυστήρια.

Οι μύστες των Ελευσίνιων Μυστηρίων έδεναν μια κλωστή, την «Κρόκη», στο δεξί τους χέρι και το αριστερό τους πόδι.

Από τη 1η ως τις 31η του Μάρτη, τα παιδιά φορούν στον καρπό του χεριού τους ένα βραχιολάκι, φτιαγμένο από στριμμένη άσπρη και κόκκινη κλωστή, τον «Μάρτη»ή «Μαρτιά». Η κόκκινη κλωστή συμβολίζει τη χαρά και η λευκή την αγνότητα.

Τι λέει η λαϊκή παράδοση για το «Μαρτάκι» στην Ελλάδα

Σύμφωνα με τη λαϊκή παράδοση, ο Μάρτης προστατεύει τα πρόσωπα των παιδιών από τον πρώτο ήλιο της Άνοιξης, για να μην καούν.

Τον φτιάχνουν την τελευταία μέρα του Φλεβάρη και τον φορούν την πρώτη μέρα του Μάρτη, πριν βγουν από το σπίτι.

Σε μερικές περιοχές ο Μάρτης φοριέται στο μεγάλο δάχτυλο του ποδιού σαν δαχτυλίδι για να μην σκοντάφτει ο κάτοχός του.

Σε κάποιες περιοχές της Ελλάδας κρεμούσαν την κλωστή όλη τη νύχτα στα κλαδιά μιας τριανταφυλλιάς για να χαρίσουν ανθοφορία, ενώ σε άλλες περιοχές την έβαζαν γύρω από τις στάμνες για να προστατέψουν το νερό από τον ήλιο και να το διατηρήσουν κρύο.

Σε κάποιες άλλες περιοχές το φορούσαν μέχρι να φανούν τα πρώτα χελιδόνια, οπότε και το άφηναν πάνω σε τριανταφυλλιές, ώστε να το πάρουν τα πτηνά για να χτίσουν τη φωλιά τους.

Αλλού το φορούν ως την Ανάσταση, οπότε και το δένουν στις λαμπάδες για να καεί μαζί τους. Σε άλλα μέρη το έκαιγαν στις φωτιές που άναβαν για το κάψιμο του Ιούδα.

Ρίζες και από τα Βαλκάνια | Σκόπια – Αλβανία | Μάρτινκα & Βερόρε

Το έθιμο του Μάρτη γιορτάζεται στα Σκόπια με την ονομασία «Μάρτινκα» και στην Αλβανία ως «Βερόρε».

Οι κάτοικοι των δυο γειτονικών χωρών φορούν βραχιόλια από κόκκινη και άσπρη κλωστή για να μην τους «πιάσει» ο ήλιος, τα οποία και βγάζουν στα τέλη του μήνα ή όταν δουν το πρώτο χελιδόνι.

Άλλοι πάλι, δένουν τον Μάρτη σε κάποιο καρποφόρο δέντρο, ώστε να του χαρίσουν ανθοφορία, ενώ μερικοί τον τοποθετούν κάτω από μια πέτρα κι αν την επόμενη ημέρα βρουν δίπλα της ένα σκουλήκι, σημαίνει ότι η υπόλοιπη χρονιά θα είναι πολύ καλή.

Βουλγαρία «Μαρτενίτσα» | Στολίδια από άσπρες και κόκκινες κλωστές

Τηρώντας παραδόσεις και έθιμα αιώνων, οι Βούλγαροι, την πρώτη ημέρα του Μάρτη, φορούν στο πέτο τους στολίδια φτιαγμένα από άσπρες και κόκκινες κλωστές που αποκαλούνται «Μαρτενίτσα».

Σε ορισμένες περιοχές της Βουλγαρίας, οι κάτοικοι τοποθετούν έξω από τα σπίτια τους ένα κομμάτι κόκκινου υφάσματος για να μην τους «κάψει η γιαγιά Μάρτα» (Μπάμπα Μάρτα, στα βουλγαρικά), που είναι η θηλυκή προσωποποίηση του μήνα Μάρτη.

Η Μαρτενίτσα λειτουργεί στη συνείδηση του βουλγαρικού λαού ως φυλαχτό, το οποίο μάλιστα είθισται να προσφέρεται ως δώρο μεταξύ των μελών της οικογένειας, συνοδευόμενο από ευχές για υγεία και ευημερία.

Ρουμανία «Μαρτιζόρ» | Η κόκκινη κλωστή που συμβολίζει την αγάπη

Το ασπροκόκκινο στολίδι της 1ης του Μάρτη φέρει στα ρουμανικά την ονομασία «Μαρτιζόρ».

Η κόκκινη κλωστή συμβολίζει την αγάπη για το ωραίο και η άσπρη την αγνότητα του φυτού χιονόφιλος, που ανθίζει τον Μάρτιο και είναι στενά συνδεδεμένο με αρκετά έθιμα και παραδόσεις της Ρουμανίας.

#Μαρτάκι ή #Μάρτης. Το #έθιμο και τι συμβολίζει το βραχιόλι στο χέρι #Μάρτιος